Οδηγός αγοράς hardware για desktop PC

Ενσωματωμένα γραφικά AMD ή Intel; Πόσα νήματα πρέπει να έχει ο επεξεργαστής; Single Rank ή Dual Rank μνήμη RAM; Διάβασε τον αναλυτικό οδηγό, για να στήσεις το δικό σου desktop PC όπως ακριβώς θες.

Η αγορά ενός υπολογιστή είναι μία διαδικασία, η οποία παρουσιάζει μερικές ιδιαίτερες δυσκολίες για κάποιον που δεν έχει εμπειρία πάνω στο αντικείμενο. Ποιος επεξεργαστής ταιριάζει με ποια μητρική; Τι ταχύτητα μνήμης να επιλέξω; Πόσο μεγάλο τροφοδοτικό χρειάζομαι; Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις που σίγουρα περνούν από το μυαλό του αρχάριου.

Όμως ακόμα και για τον έμπειρο, η επιλογή hardware δεν είναι μία απλή υπόθεση, με τις ερωτήσεις που τον βασανίζουν, να είναι αρκετά πιο πολύπλοκες! Ερωτήσεις όπως: Είναι ικανό το VRM της μητρικής μου για Overclock; Ή ακόμα, πόσα ranks πρέπει να έχουν οι RAM για ιδανικές επιδόσεις;

Αυτές τις ερωτήσεις και πολλές ακόμα, έρχεται να απαντήσει ο συγκεκριμένος οδηγός! Ένας οδηγός για τον αρχάριο, αλλά και ένας οδηγός και για τον έμπειρο!

Επεξεργαστής

Το πρώτο πράγμα που θα μας απασχολήσει, κατά την δόμηση ενός υπολογιστή, είναι ο επεξεργαστής. Η Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας ή Central Processing Unit (CPU) στα Αγγλικά, είναι ο «εγκέφαλος» του υπολογιστή. Όπως άλλωστε ενδεικνύει και το όνομά του, αναλαμβάνει την επεξεργασία όλων των διεργασιών που τρέχει το PC μας, πράγμα που κάνει την παρουσία του απαραίτητη.

Στην παρούσα χρονική στιγμή, υπάρχουν μόνο δύο εταιρείες που παράγουν επεξεργαστές, η AMD και η Intel. Η καθεμιά έχει τα προτερήματά της, οπότε το τι θα επιλέξουμε, εξαρτάται από το τι θέλουμε να κάνουμε, αλλά και το πόσο είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε για αυτό!

Τι κοιτάμε όμως σε έναν επεξεργαστή;

Πυρήνες και Νήματα (Cores/Threads)

O αριθμός των πυρήνων ενός επεξεργαστή (cores), όπως και τα νήματα (threads) επεξεργασίας που προσφέρει, είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που καθορίζουν τις επιδόσεις. Οι επεξεργαστές με πολλαπλούς πυρήνες είναι ιδανικοί για εργασίες όπως Multimedia Creation, 3D Modeling, προσομοιώσεις ενώ ακόμα και για gaming 6 έως 8 πυρήνες θεωρούνται ιδανικοί.

Πέραν των πυρήνων όμως, οι σύγχρονοι επεξεργαστές εφαρμόζουν τεχνολογίες υπερνημάτωσης (Hyperthreading), που τους επιτρέπουν να τρέχουν δύο νήματα (διεργασίες) ανά πυρήνα, πράγμα που αυξάνει τις επιδόσεις κατά 30%-60%. Ο αριθμός των νημάτων είναι διπλάσιος των πυρήνων και αναγράφεται δεύτερος. Για παράδειγμα, ένας επεξεργαστής 6/12, καταλαβαίνουμε πως έχει 6 πυρήνες και 12 νήματα.

Επιδόσεις ανά πυρήνα (Per-Core Performance)

Εκτός του αριθμού των πυρήνων, αυτό που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα είναι το τι επιδόσεις έχει ο κάθε πυρήνας ξεχωριστά. Δύο επεξεργαστές με ίδιο αριθμό πυρήνων, αποδίδουν πολύ διαφορετικά, αν ο ένας έχει πιο δυνατούς πυρήνες σε σχέση με τον άλλον, όμως πέραν αυτού κάποιες διεργασίες τρέχουν ακόμα σε 2-4 πυρήνες ή ακόμα και έναν! Αυτό σημαίνει πως μερικές φορές, είναι προτιμότερο να έχουμε λιγότερους, αλλά δυνατότερους πυρήνες, παρά πολλούς αλλά πιο αδύναμους.

Τις επιδόσεις του κάθε πυρήνα την καθορίζουν αρκετά πράγματα, όπως ο χρονισμός του, η κρυφή μνήμη (cache) που υπάρχει διαθέσιμη και κυρίως η αρχιτεκτονική με την οποία είναι φτιαγμένος.

Πώς καθορίζουμε λοιπόν τις επιδόσεις του κάθε επεξεργαστή;

Με το να κοιτάξουμε συγκριτικά! Ο μόνος τρόπος για να συγκρίνουμε τις επιδόσεις μεταξύ δύο επεξεργαστών, είναι αποκλειστικά μέσω των συγκριτικών, σαν αυτά που ανεβάζουμε στο κανάλι μας. Τα χαρακτηριστικά τους δυστυχώς δεν αποκαλύπτουν και πολλά για τις επιδόσεις τους. Ειδικά όμως όταν μιλάμε για διαφορετικές αρχιτεκτονικές (συνήθως σε διαφορετικές γενιές), η σύγκριση μέσω χαρακτηριστικών είναι εντελώς άτοπη.

Μερικά Αγγλόφωνα έμπιστα site και κανάλια που μπορείτε να βρείτε τέτοιου είδους συγκριτικά και reviews, είναι τα: Tom’s Hardware, TechPowerUp, Gamers Nexus, Hardware Unboxed και TechSpot, ενώ φυσικά υπάρχει και το Ελληνόφωνο κανάλι Hardware Busters, όπως και το δικό μας The TechLads!

Ενσωματωμένα Γραφικά

Ειδικά τον τελευταίο καιρό, όπου οι κάρτες γραφικών είναι ανύπαρκτες, τα ενσωματωμένα γραφικά που έχουν μερικοί επεξεργαστές σώζουν την κατάσταση! Ικανά να μας βολέψουν για δουλειές γραφείου ή για ένα Multi-Media PC, αλλά έως και να τρέξουν gaming τίτλους σε χαμηλά γραφικά, τα ενσωματωμένα γραφικά είναι σίγουρα κάτι που θα πρέπει να έχει ο καθένας υπόψιν του, στα budget συστήματα.

Οι επεξεργαστές της AMD που έχουν ενσωματωμένα γραφικά, περιέχουν το γράμμα "G" στο όνομά τους (AMD Ryzen 5 5600G), ενώ της Intel έχουν όλοι οι επεξεργαστές που δεν περιλαμβάνουν το γράμμα "F". Για παράδειγμα, ο Intel i5 11500 έχει ενσωματωμένα γραφικά, ενώ ο i5 11500F δεν τα περιλαμβάνει.

Για οτιδήποτε παραπάνω από εφαρμογές γραφείου, δεν συνιστούμε Intel ενσωματωμένα, μιας και από άποψη επιδόσεων είναι πολύ κατώτερα σε σχέση με αυτά της AMD. Για gaming, τα ενσωματωμένα γραφικά της AMD είναι μονόδρομος.

Κατανάλωση Επεξεργαστή και Θερμότητα

Κάθε ηλεκτρονικό εξάρτημα καταναλώνει ενέργεια, λόγω απωλειών. Σε έναν ιδανικό κόσμο χωρίς απώλειες, οι επεξεργαστές δεν θα είχαν καθόλου κατανάλωση! Στον πραγματικό κόσμο όμως, αυτό δυστυχώς δεν ισχύει και οι επεξεργαστές καταναλώνουν από μερικά δεκάδες έως και εκατοντάδες Watts.

Η κατανάλωση των σύγχρονων επεξεργαστών είναι δυναμική. Αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, ανάλογα με το φορτίο και κάποια όρια που έχουμε θέσει. Είναι ένα αρκετά περίπλοκο ζήτημα, το οποίο όμως δεν θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα, μιας και μπορούμε να πάρουμε μία καλή ιδέα για την κατανάλωση του επεξεργαστή μας από το TDP (Thermal Design Power).

Το TDP μετριέται σε Watts και είναι μία ένδειξη της θερμότητας που παράγει ένας επεξεργαστής σε εκτεταμένο φορτίο, το οποίο χρησιμοποιούμε σαν οδηγό για την επιλογή ψύκτρας. Πέραν αυτού όμως, μπορούμε να καταλάβουμε από αυτό και την μέση κατανάλωση σε φορτίο, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό.

Τι πρέπει να προσέχουμε;

Μερικά πραγματάκια τα οποία πρέπει να έχουμε στο νου μας, όταν αγοράζουμε επεξεργαστή, είναι τα εξής:

Αν επιθυμούμε να κάνουμε overclock, όλα τα μοντέλα της AMD το επιτρέπουν, όμως μόνο τα μοντέλα της Intel, τα οποία τελειώνουν με "K" στο όνομα, δίνουν αυτήν την δυνατότητα. Για παράδειγμα, ο Intel i9 10900 δεν επιτρέπει overclock, όμως οι Intel i9 10900K ή 10900KF είναι ξεκλείδωτοι.
Να θυμίσουμε πως το "F" σημαίνει απουσία ενσωματωμένων γραφικών, οπότε τα μοντέλα "KF", δεν έχουν ενσωματωμένα γραφικά και επιτρέπουν ταυτόχρονα το overclock.
Δεν έρχονται όλοι οι επεξεργαστές με ψύκτρα ! Η ψύκτρα σε έναν επεξεργαστή είναι απαραίτητη για την λειτουργία του, όμως δεν την παρέχουν όλα τα μοντέλα που κυκλοφορούν στην αγορά, πράγμα που σημαίνει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει να προμηθευτούμε κάποια τρίτου κατασκευαστή.
Συγκεκριμένα, τα "K" και "KF" μοντέλα της Intel έρχονται δίχως stock ψύκτρα, ενώ όλα τα μοντέλα πάνω από τον Ryzen 5 5600X της AMD, έρχονται επίσης χωρίς ψύκτρα.
Τι γενιά PCI-E (Peripheral Component Interconnect-Express) υποστηρίζει. Το PCI-E σήμερα χρησιμοποιείται πρακτικά για τα πάντα. Το κάθε CPU προσφέρει συγκεκριμένες «λωρίδες» PCI-E, με τις οποίες επικοινωνεί με οποιαδήποτε άλλη συσκευή πάνω στην μητρική, είτε αυτή είναι η κάρτα γραφικών μας, ένας NVMe ή SATA δίσκος ή ακόμα και κάποια USB θύρα!
H γενιά που υποστηρίζει το CPU μας, παίζει τεράστιο ρόλο στις ταχύτητες που θα έχουμε κυρίως στο storage, κάτι που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας αργότερα.
Όλοι οι σύγχρονοι επεξεργαστές υποστηρίζουν PCI-E Gen 3, ενώ οι τελευταίας γενιάς και από τις δύο εταιρείες υποστηρίζουν το νεότερο PCI-E Gen 4.

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

CPU (No graphics)

CPU (Integrated graphics)

Μητρική

Η επιλογή μητρικής είναι το δεύτερο και ίσως το πιο σημαντικό πρόβλημα που θα μας απασχολήσει, μιας και καθορίζει πολλές από τις επόμενες επιλογές μας.

Εφόσον έχουμε επιλέξει επεξεργαστή, πρέπει να αγοράσουμε και την αντίστοιχη μητρική με socket που τον υποστηρίζει. Τι είναι όμως αυτό το socket; Πολύ απλά, η υποδοχή που έχει η μητρική για να μπει ο επεξεργαστής.

Για παράδειγμα, οι AMD επεξεργαστές χρησιμοποιούν μητρικές με AM4 socket, ενώ οι Intel χρησιμοποιούν το LGA1200 και σε λίγο καιρό το LGA1700. Ανάλογα λοιπόν με τον επεξεργαστή που έχουμε στο μυαλό μας, επιλέγουμε και το ανάλογο socket.

Μια μητρική όμως δεν είναι μόνο το socket της!

To Chipset

Κάθε μητρική, πέραν του socket, έχει και ένα συγκεκριμένο chipset, το οποίο αναγράφεται και στο όνομά της (MSI MAG B550 Tomahawk). To chipset ουσιαστικά είναι ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα (integrated circuit/IC), το οποίο επιτρέπει στον επεξεργαστή μας να επικοινωνήσει με περισσότερες συσκευές από ότι θα μπορούσε κανονικά, ενώ καθορίζει και αν η μητρική υποστηρίζει overlock.

Πέραν αυτού, σηματοδοτεί το τι επεξεργαστές υποστηρίζονται, όπως και το πόσα από τα χαρακτηριστικά τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν.

Για όσους έχουν μια σχετική ιδέα από ψηφιακά κυκλώματα, θα μπορούσε να πει κανείς πως παίζει τον ρόλο του πολυπλέκτη.

Τα Chipset τα οποία υπάρχουν στην αγορά αυτήν την στιγμή είναι τα εξής:

AMD Chipsets

Chipset	A320	A520	B450	B550	X570 (4)
Κατηγορία	Low-End	Low-End	Mid-Range	Mid/High End	High-End
Επίπεδο I/O (1)	Χαμηλό	Χαμηλό	Μέτριο	Μέτριο/Καλό	Εκτεταμένο
Overclock	Όχι	Όχι	Ναι	Ναι	Ναι
Υποστήριξη CPU	Έως 3ης Γενιάς	3ης - 4ης Γενιάς (2)	Όλες οι Γενιές	2ης έως 4ης Γενιάς (2)	2ης έως 4ης Γενιάς (5)
Υποστήριξη PCI-E	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 4 / PCI-E Gen 3 (3)	PCI-E Gen 4

1: Ι/Ο: Input/Output, με αυτόν τον όρο καθορίζουμε το πόσες θύρες και επεκτασιμότητα προσφέρει η μητρική.
2: Δεν υποστηρίζονται επεξεργαστές 3ης Γενιάς με ενσωματωμένα γραφικά (3200G/3400G).
3: Συνήθως προσφέρουν PCI-E Gen 4 στο πρώτο PCI-E x16 slot, όπως και στην πρώτη θύρα M.2.
4: Το X570S, είναι ακριβώς το ίδιο chipset σε δυνατότητες/υποστήριξη.
5: Μερικές μητρικές, ανεπίσημα, υποστηρίζουν και επεξεργαστές 1ης Γενιάς. Συμβουλευτείτε την σελίδα υποστήριξης της εκάστοτε μητρικής.

Intel Chipsets

Chipset	H410	H510	B460	B560	Z490	Z590
Κατηγορία	Low-End	Low-End	Mid-Range	Mid/High End	High-End	High-End
Επίπεδο I/O	Χαμηλό	Χαμηλό	Μέτριο	Μέτριο/Καλό	Εκτεταμένο	Εκτεταμένο
Overclock	Όχι	Όχι	Όχι	Μόνο RAM	Ναι	Ναι
Υποστήριξη CPU	10ης Γενιάς	10ης - 11ης Γενιάς	10ης Γενιάς	10ης-11ης Γενιάς	10ης - 11ης Γενιάς	10ης-11ης Γενιάς
Υποστήριξη PCI-E	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 4 / PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 3	PCI-E Gen 4 / PCI-E Gen 3

Μέγεθος Μητρικής

Το μέγεθος της μητρικής, είναι το δεύτερο πιο σημαντικό στοιχείο, το οποίο πρέπει να λάβουμε υπόψιν, μιας και θα καθορίσει το τι κουτί θα χρειαστούμε, όπως και το πόσες θύρες θα έχει διαθέσιμες.

Μερικά από τα πιο δημοφιλή μεγέθη είναι τα εξής:

ATX : Το συνηθισμένο μέγεθος μιας μητρικής (305 x 244mm)
microATX (mATX) : Μικρότερο μέγεθος (244x244mm), με πιο περιορισμένες θύρες επέκτασης.
Mini-ATX : Ελάχιστο μέγεθος (170x170mm), πολύ περιορισμένες θύρες επέκτασης.

Voltage Regulator Module (VRM)

To VRM είναι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της μητρικής και αυτό το οποίο είναι υπεύθυνο για την τροφοδοσία του επεξεργαστή. Αν δεν είναι επαρκές από άποψη προσφερόμενης ενέργειας ή ψύξης, υπάρχει πιθανότητα να δημιουργήσει προβλήματα αστάθειας του συστήματος.

Το VRM αποτελείται από σύνολα MOSFET, πηνίων και πυκνωτών, τα οποία ονομάζονται φάσεις. Αυτές οι φάσεις, λειτουργώντας η μία μετά την άλλη, παίρνουν τα 12V του τροφοδοτικού και τα μετατρέπουν στην τάση που χρειάζεται ο επεξεργαστής μας (συνήθως 0.8-1.5V). Η μετατροπή της τάσης όμως, δεν γίνεται χωρίς απώλειες ενέργειας, ενώ η κάθε φάση μπορεί να αντέξει μέχρι ένα συγκεκριμένο ποσό ρεύματος!

Είναι σημαντικό λοιπόν να υπάρχουν πολλαπλές φάσεις, έτσι ώστε το φορτίο να μοιράζεται μεταξύ τους, όπως επίσης να υπάρχει και επαρκές σύστημα ψύξης για να αντιμετωπίσει την παραγόμενη θερμότητα, λόγω των απωλειών.

Θα δούμε πολλές φορές τις φάσεις να απεικονίζονται με αριθμούς όπως: 4+2, 8+2, 10+4 κτλ. Ο πρώτος αριθμός αφορά τις φάσεις που δίνουν ρεύμα στον πυρήνα του επεξεργαστή, ενώ ο δεύτερος αριθμός αφορά τις φάσεις που τροφοδοτούν το SoC και τα ενσωματωμένα γραφικά του επεξεργαστή.

Θα ήταν καλό λοιπόν, αν κοιτάμε ενεργοβόρους επεξεργαστές ή αν θα ασχοληθούμε με το overclocking, να βεβαιωθούμε ότι η μητρική μας έχει ικανό VRM, έτσι ώστε να αντέξει το φορτίο. Υπάρχουν αρκετά συγκριτικά και reviews σε μητρικές, όπου μπορεί κάποιος να συμβουλευτεί, για να πάρει μια ιδέα για το τι είναι καλύτερο για τον επεξεργαστή του και την χρήση του!

BIOS (Basic Input Output System)

To BIOS είναι ο «εγκέφαλος» της μητρικής:

Περιλαμβάνει όλα τα δεδομένα που χρειάζεται για να ξεκινήσει ο υπολογιστής μας και να βάλει όλα τα κομμάτια που βρίσκονται πάνω στην μητρική σε λειτουργία.
Δίνει όλες τις παραμέτρους που χρειάζονται στον επεξεργαστή και σε άλλα στοιχεία, τα οποία καθορίζουν την κατανάλωση και την συμπεριφορά τους.
Περιλαμβάνει τα ID των υποστηριζόμενων επεξεργαστών.
Είναι το σύστημα το οποίο χρησιμοποιούμε για να ρυθμίσουμε αρκετά πράγματα, όπως και να κάνουμε overclock.

Από αυτά γίνεται αντιληπτό, ότι μια μητρική με καλό BIOS, πιθανώς να μας δημιουργήσει λιγότερα προβλήματα με αυτό, προσφέρει παραπάνω επιλογές για παραμετροποίηση και κάνει την χρήση του πιο εύκολη.

Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός, ότι αν η μητρική μας έχει παλαιότερο BIOS από το τελευταίο, μπορεί να μην περιλαμβάνει το ID του επεξεργαστή που έχουμε και έτσι να μην λειτουργήσει. Είναι μείζονος σημασίας λοιπόν, το να τσεκάρουμε ότι η μητρική που αγοράζουμε, έχει BIOS που υποστηρίζει τον επεξεργαστή μας!

Αυτό μπορεί να γίνει κοιτώντας το κουτί της μητρικής και βρίσκοντας το ανάλογο αυτοκόλλητο που αναγράφει μέχρι τι σειρά επεξεργαστών υποστηρίζει.

Σε περίπτωση που η μητρική δεν υποστηρίζει τον CPU μας με το BIOS το οποίο έχει περασμένο, θα πρέπει να ζητήσουμε από το κατάστημα να κάνει BIOS update.

Τοπολογία Θέσεων Μνήμης

Η συγκεκριμένη κατηγορία αφορά τους πιο προχωρημένους, οι οποίοι θα επενδύσουν στο RAM Overclocking.

Η κάθε μητρική έρχεται με δύο ή τέσσερεις θέσεις μνήμης, οι οποίες όμως είναι συνδεδεμένες στον επεξεργαστή με μία συγκεκριμένη σειρά. Αυτή η σειρά, επηρεάζει άμεσα το πόσο υψηλές ταχύτητες θα τρέξουν οι μνήμες μας. Συγκεκριμένα έχουμε:

1DPC (1 DIMM (1) Per Channel) : Σε αυτήν την τοπολογία έχουμε μόνο δύο θέσεις μνήμης, με την κάθε θέση να αντιστοιχεί και σε ένα κανάλι μνήμης. Λόγω μικρότερου μεγέθους συναντάται κυρίως σε mATX μητρικές και λόγω καλύτερων ηλεκτρολογικών χαρακτηριστικών, είναι η ιδανική τοπολογία για Memory Overclock.

(1) DIMM: Dual In-line Memory Module, με απλά λόγια τα στικάκια RAM που ξέρουμε όλοι.
Daisy Chain: Η πλέον κλασική τοπολογία που συναντάται στο 90% των μητρικών. Επιτρέπει την εισαγωγή τεσσάρων DIMM, όμως λόγω συνδεσμολογίας, μόνο οι θέσεις 2 και 4 είναι ικανές να σηκώσουν υψηλούς χρονισμούς. Οι θέσεις 1 και 3 είναι συνδεδεμένες σε σειρά με τις 2 και 4, πράγμα που αυξάνει την απόσταση και δημιουργεί θόρυβο στην γραμμή επικοινωνίας με το CPU.

Αυτός είναι ο λόγος που σε όλα τα manual μητρικών, αναφέρεται πως οι θέσεις 2 και 4 δίνουν τις βέλτιστες επιδόσεις και ταχύτητες.

T-Topology: Το T-Topology προσφέρει και αυτό τέσσερις θέσεις μνήμης, όμως σε αντίθεση με το Daisy Chain, οι θέσεις είναι παράλληλα συνδεδεμένες μεταξύ τους. Αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει κάποια θέση που ευνοείται παραπάνω, το οποίο δεν είναι πάντα θετικό.

Στις περιπτώσεις όπου θα χρειαστεί να τρέξουμε 4 DIMM, το T-Topology είναι ιδανικό, όμως με μόνο 2 DIMM το Daisy Chain έχει πολλές παραπάνω δυνατότητες.

Ελάχιστες μητρικές πλέον ακολουθούν αυτήν την τοπολογία, κυρίως μερικές X470 και αρκετές X370/Β350.

Τι πρέπει να προσέχουμε;

Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω, πρέπει να έχουμε επίσης στο μυαλό μας ότι η μητρική πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις θύρες που επιθυμούμε (PCI-E, M.2, SATA, Fans κτλ.).
Μερικές μητρικές προσφέρουν WiFi, όμως οι περισσότερες έχουν συνδεσιμότητα στο internet μόνο μέσω της Ethernet θύρας τους και θα χρειαστούν τον ανάλογο αντάπτορα για WiFi σύνδεση.
Το 12V RGB connector που προσφέρουν σχεδόν όλες οι μητρικές, δεν είναι συμβατό με το 5V ARGB connector. Προσοχή στο τι συνδέουμε και πού!

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

Intel Motherboard List

AMD Motherboard List

RAM (Random Access Memory)

Η RAM είναι απαραίτητη για την λειτουργία του υπολογιστή μας, μιας και εκεί αποθηκεύονται προσωρινά όλα τα δεδομένα που θα χρειαστούν επεξεργασία από το CPU. Έστω και αν η επιλογή της μνήμης φαίνεται απλή σε πρώτη φάση, μπορεί να καταλήξει να είναι αρκετά σύνθετη. Όλα τα σύγχρονα CPU χρησιμοποιούν DDR4 RAM, ενώ μερικές επερχόμενες πλατφόρμες θα χρησιμοποιούν DDR5. Όμως δεν είναι μόνο ο τύπος της RAM που μετράει!

Χωρητικότητα

Η χωρητικότητα της μνήμης που επιθυμούμε είναι αρκετά εύκολο να βρεθεί. Κανένα σύστημα πλέον δεν συνιστάται να έχει λιγότερο από 8GB μνήμης, ενώ 16GB είναι το ιδανικό για το μέσο Gaming PC ή ερασιτεχνικό content creation. Αν επιθυμούμε κάτι πιο βαρύ, συνήθως σε επαγγελματικό επίπεδο, τότε κοιτάμε 32GB μνήμης ή ακόμα και παραπάνω, ανάλογα με τις ανάγκες μας!

Συχνότητα Λειτουργίας

Εδώ το πράγμα γίνεται λίγο πιο σύνθετο. Οι μνήμες έρχονται σε συχνότητες από 2133MHz έως τα 5000MHz, πράγμα που μας δίνει ένα τεράστιο εύρος για να επιλέξουμε. Για απλά συστήματα 3200MHz έως 3600MHz είναι υπεραρκετά.

Σε κάθε περίπτωση όμως, υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί που πρέπει να λάβουμε υπόψιν:

Σε AMD: Όλοι οι Ryzen επεξεργαστές για τις μέγιστες δυνατές επιδόσεις, πρέπει να τρέχουν το Infinity Fabric* στην ίδια συχνότητα με την RAM. Αυτό δημιουργεί πρόβλημα αν ξεπεράσουμε τα 3600MHz στην RAM, διότι μετά από αυτό το σημείο υπάρχει αποσυγχρονισμός και πρέπει να ρυθμίσουμε το Infinity Fabric χειροκίνητα.

Συνήθως το Infinity Fabric αντέχει από 3800MHz έως 4000MHz, πράγμα που εξαρτάται από την τύχη!

Σε Intel: Πέραν των Z590, Z490 και B560 μητρικών, οι υπόλοιπες υποστηρίζουν περιορισμένες ταχύτητες μνήμης. Πιο συγκεκριμένα, με i3 και i5 επεξεργαστές το μέγιστο είναι τα 2666MHz, ενώ με i7 και i9 επεξεργαστές, το μέγιστο ανέρχεται στα 2933MHz.

Εκτός αυτού, οι Intel 11ης Γενιάς, έχουν παρόμοιο «πρόβλημα» με τους Ryzen της AMD. Πάνω από 3600MHz είναι δύσκολο να τρέξουν μνήμες και δεν συνίσταται για αρχάριους.

Timings (Συγχρονισμοί)

Πολλές φορές βλέπουμε τις μνήμες να αναγράφουν 3600MHz CL16 ή 3600MHz 16-18-18-32. Και στις δύο περιπτώσεις, οι αριθμοί μετά την συχνότητα αναφέρονται σε timings. Το CAS Latency (tCL ή CL) συγκεκριμένα, είναι ένα timing το οποίο εμφανίζεται παντού.

Όλες οι μνήμες λειτουργούν με έναν αρκετά σύνθετο τρόπο, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι οι διαδικασίες που πραγματοποιούν πρέπει να συγχρονιστούν με κάποιον τρόπο. Τα timings καθορίζουν ακριβώς το πόσο χρόνο θα διαρκέσει κάθε διαδικασία, σε κύκλους ρολογιού, έτσι ώστε να επιτευχθεί η μεταφορά των δεδομένων χωρίς να υπάρξει αστάθεια στο σύστημα.

Τα timings συνοδεύουν την συχνότητα και όπως αναφέρθηκε πριν, εξαρτώνται άμεσα από αυτήν. Αυτό σημαίνει πως όταν αλλάζει η συχνότητα, αλλάζουν και τα timings. Σε χαμηλότερες συχνότητες, τα timings είναι πιο χαμηλά ή «σφιχτά», ενώ σε μεγαλύτερες είναι πιο μεγάλα ή «χαλαρά». Σε κάθε περίπτωση, είναι καλύτερο να επιλέγουμε μνήμες με όσο χαμηλότερα timings είναι δυνατόν, ανά συχνότητα.

Memory Ranks

Η συγκεκριμένη κατηγορία αφορά τους πιο προχωρημένους, οι οποίοι κυνηγούν τις απόλυτες επιδόσεις.

Τα memory ranks, αφορούν το πώς είναι διατεταγμένη η μνήμη και η σωστή επιλογή μνήμης με βάση τα memory ranks, μπορεί να αυξήσει τις επιδόσεις όπως και να μας δώσει πονοκεφάλους!

Single Rank: Οι μνήμες που έχουν Single Rank διάταξη έχουν τσιπάκια μνήμης μόνο από την μία πλευρά της πλακέτας. Είναι οι περισσότερες RAM που κυκλοφορούν στην αγορά και έχουν το στάνταρ επίπεδο επιδόσεων.

Συναντώνται συνήθως σε DIMMs των 8GB και κάτω αν και υπάρχουν μερικά DIMMs των 16GB.

Σημ. : Infinity Fabric ονομάζεται η τεχνολογία, με την οποία επικοινωνούν οι πυρήνες με τον memory controller και αναμεταξύ τους, σε AMD επεξεργαστές.

Dual Rank: Οι μνήμες που χρησιμοποιούν Dual Rank διάταξη, έχουν τσιπάκια μνήμης και στις δύο πλευρές της πλακέτας. Ο διπλασιασμένος αριθμός ranks, επιτρέπει την εναλλαγή τους (interleaving) σε περιόδους υποχρεωτικής αδράνειας, όπως το refresh των δεδομένων της μνήμης, πράγμα που αυξάνει τις επιδόσεις κατά 5-7%.

Από την άλλη, λόγω αυξημένου φορτίου στον Integrated Memory Controller (IMC) του επεξεργαστή, τα Dual Rank DIMMs είναι πιο δύσκολο να τρέξουν και μπορεί να υπάρχουν προβλήματα σταθερότητας σε υψηλές συχνότητες.

Συνήθως συναντώνται σε DIMMs των 16GB ή και παραπάνω.

Memory Die

Η συγκεκριμένη κατηγορία αφορά τους πολύ προχωρημένους, οι οποίοι κυνηγούν τις απόλυτες επιδόσεις.

Νομίζατε πως μόνο τα CPU έχουν αρχιτεκτονική; Σκεφτείτε το ξανά! Όλες οι RAM διαφέρουν, ανάλογα τον κατασκευαστή και τον σχεδιασμό τους, έστω και αν ακολουθούν το πρότυπο DDR4.

Το Memory Die λοιπόν, αφορά την αρχιτεκτονική της RAM. Ανάλογα την αρχιτεκτονική καθορίζονται και οι δυνατότητες που υπάρχουν για overclock. Ο μόνος τρόπος για να δει κάποιος τι Memory Die έχουν οι μνήμες που θέλει να πάρει, είναι να ρωτήσει σε forum και κοινότητες σχετικά με υπολογιστές ή να κοιτάξει το Memory QVL της μητρικής του, σε περίπτωση που είναι τυχερός και αναγράφεται κάπου η συγκεκριμένη πληροφορία.

Τα πιο διάσημα memory dies είναι τα εξής:

Samsung B-die: Ο βασιλιάς των memory die, αντέχει τρομερό overclock, όμως είναι αρκετά ακριβό!
Micron E-die/B-die: To δεύτερο πιο διάσημο die, με πολύ καλές δυνατότητες overclock και πολύ προσιτή τιμή. Ιδανικό για τον μέσο overclocker.
Ηynix CJR/DJR: Ένα αρκετά κοινότυπο (πλέον) die, το οποίο έχει καλές δυνατότητες για overclock (ιδιαίτερα σε Intel πλατφόρμα), με αρκετά καλές τιμές. Μια καλή εναλλακτική σε σχέση με τα Micron, αν δεν είναι εύκολο να βρεθούν.
Hynix AFR/MFR: Ο «πάτος» της λίστας, με ανάλογες επιδόσεις. Μην περιμένετε πολλά πράγματα. Βρίσκονται σχεδόν σε όλες τις φθηνές RAM, όπως G. Skill Aegis/Ripjaws V, Corsair Vengeance LPX κτλ.

Τι πρέπει να προσέχουμε;

Πάντα προτιμούμε kit των δύο DIMMs, έτσι ώστε να έχουμε Dual Channel. To Dual Channel, ειδικά αν χρησιμοποιούμε ενσωματωμένα γραφικά, μπορεί να απογειώσει τις επιδόσεις!
Ουσιαστικά κάθε κανάλι μνήμης έχει μέγεθος 64bit και ο επεξεργαστής προσφέρει 2 κανάλια σύνολο. Αν και στα δύο κανάλια υπάρχει RAM ίδιας χωρητικότητας, ο επεξεργαστής μπορεί να «ενώσει» τα δύο αυτά κανάλια σε ένα ενιαίο κανάλι των 128bit, διπλασιάζοντας έτσι τον ρυθμό μεταφοράς δεδομένων.
Μία εξαίρεση στο παραπάνω είναι όταν έχουμε μόνο 8GB RAM. Μιας και τα 8GB είναι το απολύτως ελάχιστο που θα πρέπει να προτιμήσουμε, είναι συνετό να πάρουμε μόνο ένα DIMM, χάνοντας προσωρινά το Dual Channel, έτσι ώστε να μπορούμε να προσθέσουμε ακόμα ένα μελλοντικά, χωρίς θέμα.
Σε περίπτωση που έχουμε ενσωματωμένα γραφικά, όσο πιο γρήγορες μνήμες έχουμε, τόσο πιο αυξημένες οι επιδόσεις. Αυτό ισχύει, διότι τα ενσωματωμένα γραφικά χρησιμοποιούν σαν VRAM (Video RAM) κομμάτι από την RAM.

Το ιδανικό για τα ενσωματωμένα γραφικά είναι τα 3600MHz.

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

RAM kits list

Κάρτα Γραφικών (GPU)

Αν δεν επιλέξουμε ενσωματωμένα γραφικά ή αν θέλουμε να τρέξουμε διεργασίες που απαιτούν σοβαρή δύναμη στα γραφικά (πχ gaming), μία κάρτα γραφικών ή GPU (Graphics Processing Unit) είναι απαραίτητη!

Η επιλογή GPU δεν είναι μία ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία και απαιτεί να λάβουμε υπόψιν μας λίγα πράγματα:

Επιδόσεις

Οι επιδόσεις των GPU μπορούν να συγκριθούν μόνο μέσω benchmarks και όχι των χαρακτηριστικών τους. Είναι αναγκαίο να δούμε reviews ή συγκριτικά μεταξύ καρτών, για να αποφασίσουμε ποια κάρτα είναι η κατάλληλη για εμάς, ανάλογα με το τι θέλουμε να κάνουμε (πχ Gaming σε 1440p, με στόχο τα 60FPS).

Υποστήριξη Τεχνολογιών

Η κάθε σειρά GPU υποστηρίζει και διαφορετικές τεχνολογίες. Είτε μιλάμε για παιχνίδια (Ray Tracing, DLSS/FSR), είτε για video editing ή υπολογιστικές εφαρμογές (CUDA, OpenCL), είναι σημαντικό να είμαστε σίγουροι ότι η κάρτα που έχουμε επιλέξει, υποστηρίζει και την ανάλογη τεχνολογία που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε.

Κατανάλωση

Σαν και τα CPU, οι κάρτες γραφικών καταναλώνουν και αυτές αρκετό ρεύμα, από δεκάδες έως εκατοντάδες Watt. Μπορούμε να βρούμε την κατανάλωση μιας GPU, κοιτώντας το TDP/TBP*.

H κατανάλωση της κάρτας δεν είναι η προτεινόμενη ισχύς τροφοδοτικού, που αναγράφεται στα χαρακτηριστικά μερικές φορές. Αυτή η τιμή αφορά την κατανάλωση όλου του συστήματος, η οποία συνήθως καταλήγει να είναι λανθασμένη, μιας και είναι δοσμένη αυθαίρετα. Είναι βασισμένη πάνω σε ένα υποθετικό σύστημα με την συγκεκριμένη κάρτα, το οποίο πιθανότατα δεν έχει καμία σχέση με αυτό που θα θέλει να φτιάξει ο καθένας.

Σημ. : Η Nvidia σε μερικές κάρτες αναγράφει TBP (Total Board Power), αντί του TDP, ή το έχει μαζί.

Υλοποίηση

Σχεδόν κανένας δεν αγοράζει τις stock κάρτες των AMD και Nvidia, εκτός και αν είναι αναγκαίο, προτιμώντας συνήθως κάποια AIB (Add-In-Board) εταιρεία, όπως η MSI, η ASUS, η Gigabyte, η Sapphire, η Palit κα. Ο λόγος; Οι τρομερά καλύτερες θερμοκρασίες, ο χαμηλότερος θόρυβος και ένα εργοστασιακό overclock το οποίο δίνει το κατιτίς παραπάνω.

Το ποια εταιρεία και ποια υλοποίηση θα επιλέξει κάποιος, εξαρτάται κυρίως από το τι του αρέσει. Οι διαφορές μεταξύ των υλοποιήσεων βρίσκονται εύκολα, μέσα από reviews και συγκρίσεις, οπότε εφόσον κατασταλάξουμε σε μερικές υλοποιήσεις που μας καλύπτουν, το θέμα της επιλογής γίνεται με εντελώς αισθητικά κριτήρια.

Τι πρέπει να προσέχουμε;

Βεβαιωνόμαστε ότι η υλοποίηση που έχουμε επιλέξει είναι η καλύτερη που μπορούμε να πάρουμε στα λεφτά που δίνουμε! Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες και ο θόρυβος, είναι προτιμότερες από μερικά έξτρα φωτάκια!
Οι επιδόσεις της κάρτας γραφικών μας είναι ανάλογες του CPU που έχουμε επιλέξει. Δεν έχει νόημα να επιλέξουμε μία πολύ αδύναμη κάρτα, ενώ έχουμε χρυσοπληρώσει ένα πολύ καλό CPU, αλλά ούτε και να πάρουμε μία τρομερά δυνατή κάρτα, με ένα φθηνό και μη ικανό CPU. Η ισορροπία στο σύστημα είναι το παν!
Δεν μας αγχώνει αν η κάρτα που θέλουμε να πάρουμε υποστηρίζει διαφορετική έκδοση PCI-E, από ότι το CPU μας! Το PCI-E είναι backwards compatible, δηλαδή είναι συμβατό και με παλαιότερες εκδόσεις. Σε κάθε περίπτωση, όλες οι κάρτες θα δουλέψουν παντού!

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

GPU List

Αποθηκευτικά Μέσα (Storage)

Κάθε υπολογιστής για να τρέξει το οτιδήποτε, ακόμα και το λειτουργικό του, πρέπει να το έχει αποθηκευμένο σε κάποιο αποθηκευτικό μέσο. Απαραίτητο λοιπόν στοιχείο του υπολογιστή μας είναι ένας χώρος για να περάσουμε το λειτουργικό, τα προγράμματά μας και τα αρχεία μας! Οι επιλογές που μας δίνονται είναι οι εξής:

Σκληροί Δίσκοι

Ένα από τα παλαιότερα αποθηκευτικά μέσα. Χρησιμοποιούν τον SATA δίαυλο και θύρες, είναι αρκετά αργοί αλλά συνάμα και πολύ φθηνοί! Το μόνο θετικό που προσφέρουν πλέον, είναι πολύ μεγάλη χωρητικότητα για λίγα χρήματα, όπως και τις μεγαλύτερες δυνατές χωρητικότητες που υπάρχουν στα σύγχρονα αποθηκευτικά μέσα.

Αποτελεί μια τρομερά καλή επιλογή για χώρο-αποθήκη, στον οποίο θα βάλουμε αρχεία και προγράμματα που δεν χρησιμοποιούμε συχνά, ή δεν έχουμε απαίτηση να φορτώνουν γρήγορα.

Κάτι επιπλέον που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, είναι ότι λόγω μηχανικών μερών, οι σκληροί είναι επιρρεπείς σε καταστροφικές ζημιές από πτώσεις και έντονους κραδασμούς.

SSD (Solid State Drives)

Παλαιότερα οι σκληροί δίσκοι ήταν πρακτικά η μοναδική επιλογή, πλέον όμως έχουμε μερικές πολύ ταχύτερες επιλογές! Οι SSD είναι μία από αυτές. Οι SSD προσφέρουν τρομερά αυξημένες ταχύτητες σε σχέση με τους σκληρούς δίσκους, όμως κοστίζουν τουλάχιστον 3 φορές περισσότερο για την ίδια χωρητικότητα. Είναι συνετό λοιπόν στον SSD να έχουμε εφαρμογές και αρχεία που θέλουμε να φορτώνουν γρήγορα και χωρίς κολλήματα, όπως το λειτουργικό, ή προγράμματα που χρησιμοποιούμε καθημερινά.

Σε αντίθεση με τους σκληρούς δίσκους, δεν είναι τόσο εύθραυστοι, καταναλώνουν πολύ λιγότερη ενέργεια, είναι πιο ελαφριοί, όμως έχουν μία ιδιαιτερότητα: Έχουν περιορισμένο αριθμό εγγραφών, ο οποίος μετριέται σε εκατοντάδες Terabytes (TBW).

Οι SSD χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με τον τρόπο που συνδέονται στην μητρική μας.

SATA SSD: Είναι οι SSD που συνδέονται στην μητρική μέσω των SATA θυρών και χρησιμοποιούν αντίστοιχα τον SATA δίαυλο, για ταχύτητες έως 600MB/s. Έρχονται στο κλασικό μέγεθος 2.5".
M.2 SSD: Είναι οι SSD που συνδέονται στην μητρική μέσω των θυρών M.2. Και αυτοί χρησιμοποιούν τον SATA δίαυλο με τους ίδιους περιορισμούς στην ταχύτητα, όμως γλυτώνουμε τα καλώδια.

Έρχονται σε διάφορα μεγέθη τα οποία σηματοδοτούνται από 4 ψηφία. Τα πρώτα δύο ψηφία απεικονίζουν το πλάτος σε mm, ενώ τα δύο τελευταία το μήκος. Συνεπώς ένας 2280 M.2 SSD, καταλαβαίνουμε πως έχει διαστάσεις 22mm πλάτος, επί 80mm μήκος.

Μερικά από τα χαρακτηριστικά των SSD που πρέπει να έχουμε υπόψιν μας είναι τα εξής:

Τον αριθμό Terabytes Written (TBW), ο οποίος καθορίζει το πόσες εγγραφές μπορούμε να κάνουμε σε κάθε SSD.
Τις sequential ταχύτητές τους, οι οποίες αφορούν μεταφορές μεγάλων αρχείων (περίπου 10% της καθημερινής χρήσης).
Τον αριθμό των IOPS ή τις 4K ταχύτητες, που αφορούν μεταφορές μικρών αρχείων (περίπου 90% της καθημερινής χρήσης).

Tην παρουσία και το μέγεθος της DRAM/Cache. Αρκετοί SSD έχουν πολύ μικρή ή καθόλου DRAM και Cache, με αποτέλεσμα οι επιδόσεις τους σε εγγραφές να πέφτουν κατακόρυφα μετά από μερικά Gigabyte συνεχόμενων εγγραφών.

NVMe SSD Drives

Η νέα τεχνολογία των SSD δίσκων. Ισχύουν τα ίδια με τους συμβατικούς SATA SSD, μιας και η κατασκευή τους είναι ίδια, με την κύρια διαφορά ότι οι NVMe SSD χρησιμοποιούν το νέο βελτιωμένο NVMe πρωτόκολλο, το οποίο επιτρέπει ταχύτητες που μετρώνται σε Gigabyte ανά δευτερόλεπτο!

Το NVMe πρωτόκολλο κάνει χρήση του PCI-E διαύλου* και επιτρέπει στους SSD να χρησιμοποιούν έως και 4 PCI-E Lanes, αποκλειστικά μέσω της M.2 θύρας. Σαν όλους τους δίσκους που συνδέονται με Μ.2, χρησιμοποιούν τα ίδια μεγέθη, χωρίζονται όμως ανάλογα με την έκδοση PCI-E που είναι ικανοί να χρησιμοποιήσουν:

PCI-E Gen 3 Drives: Είναι οι περισσότεροι NVMe δίσκοι της αγοράς, ικανοί για ταχύτητες έως 3.94GB/s.
PCI-E Gen 4 Drives: Η νεότερη προσθήκη στον χώρο των NVMe, με ταχύτητες έως και 7.88GB/s. Συνήθως απαιτούν ψύξη και είναι αρκετά πιο ακριβοί σε σχέση με τους Gen 3 δίσκους.

Εδώ θα ήταν καλό να επισημανθεί πως όλοι οι NVMe θα δουλέψουν παντού, ανεξάρτητα με το PCI-E version που υποστηρίζει το σύστημά μας. Απλώς οι ταχύτητες τους θα είναι περιορισμένες στο μέγιστο που υποστηρίζει ο δίαυλος, είτε από την δική τους πλευρά, είτε από την πλευρά του συστήματος.

Από το επίπεδο επιδόσεων, καταλαβαίνουμε πως οι NVMe προορίζονται κυρίως για επαγγελματικές εφαρμογές. Για καθημερινή χρήση, δεν υπάρχει καμία διαφορά σε σχέση με τους συμβατικούς SATA SSD, τους οποίους μπορεί να βρει κάποιος φθηνότερα. Είναι όμως μια καλή επιλογή αν έχουμε ξεμείνει από SATA θύρες, ή δεν επιθυμούμε να μπλέξουμε με καλώδια.

Σημ. : Τεχνικά μιλώντας, και ο SATA δίαυλος επικοινωνεί μέσω του SATA controller με τον επεξεργαστή, χρησιμοποιώντας τον PCI-E δίαυλο. Οπότε ακόμα και οι SATA δίσκοι χρησιμοποιούν έμμεσα PCI-E.

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

SSD List

HDD List

Τροφοδοτικό (PSU)

Αν ο επεξεργαστής είναι ο «εγκέφαλος» του υπολογιστή μας, τότε το τροφοδοτικό είναι η καρδιά του! Ο ρόλος του είναι να μετατρέπει τα 230V της πρίζας στα 12V, 5V και 3.3V που χρησιμοποιεί ο υπολογιστής, ώστε να παρέχει την απαραίτητη ενέργεια για να λειτουργήσει το σύστημά μας. Είναι ίσως το κομμάτι που θα πρέπει να μας απασχολήσει περισσότερο κατά την επιλογή του, διότι η λάθος επιλογή μπορεί να έχει έως και εκρηκτικά αποτελέσματα...

Ισχύς Τροφοδοτικού

Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να μας απασχολήσει κατά την επιλογή του τροφοδοτικού, είναι το πόσο πολύ ισχύ χρειαζόμαστε για το σύστημά μας. Υπάρχουν αρκετά "PSU Calculators" στο internet, τα οποία μπορούν να μας δώσουν μια ιδέα για το τι τροφοδοτικό πρέπει να κοιτάξουμε, αλλά μπορούμε να το υπολογίσουμε και μόνοι μας.

Ο σκοπός είναι να πάρουμε ένα τροφοδοτικό το οποίο θα καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες του συστήματος, αλλά θα προσφέρει συγχρόνως ένα «μαξιλάρι» 150-180W για μελλοντικές αναβαθμίσεις και/ή overclocking.

Η διαδικασία υπολογισμού έχει ως εξής:

Κατά μέσο όρο, μία μητρική, η RAM, οι ανεμιστήρες του κουτιού, τα LEDs και όλοι οι δίσκοι που έχουμε, καταναλώνουν ~50W.
Σε αυτά, προσθέτουμε την κατανάλωση του CPU μας.
Προσθέτουμε την κατανάλωση της GPU (1) μας.
Προσθέτουμε 150W.

(1) : Οι σύγχρονες high-end κάρτες της AMD και της Nvidia έχουν την τάση (pun not intended), να τραβάνε στιγμιαία αρκετά παραπάνω ρεύμα από ότι αναγράφεται. Καλό είναι αν μιλάμε για κάρτες όπως RTX 3070 / RX 6800 και πάνω, να υπολογίζουμε 100W έξτρα για την κάρτα.

Αποδοτικότητα (Efficiency)

Ένα πολύ σημαντικό πράγμα είναι η αποδοτικότητα του τροφοδοτικού μας. Ένα τροφοδοτικό που δεν είναι αποδοτικό και έχει πολλές απώλειες, φουσκώνει τον λογαριασμό του ρεύματός μας, ενώ παράλληλα θερμαίνεται αρκετά παραπάνω!

Ως αποδοτικότητα ορίζουμε το πηλίκο της ισχύος που εξέρχεται από το τροφοδοτικό, ως προς την ισχύ που εισέρχεται από την πρίζα και μετριέται ως ποσοστό. Για παράδειγμα, εάν ένα τροφοδοτικό των 650W χρειάζεται να τραβήξει 750W από την πρίζα, για να αποδώσει το μέγιστο της ισχύος του, τότε η αποδοτικότητά του είναι:

Α=650W/750W=0.866=86.6%

Για να πιστοποιηθεί η αποδοτικότητα του κάθε τροφοδοτικού, δημιουργήθηκε η πιστοποίηση 80 Plus, η οποία καθορίζει ότι τα τροφοδοτικά που την φέρουν, έχουν τουλάχιστον 80% αποδοτικότητα στο 20%, 50% και 100% της αναγραφόμενης ισχύος τους.

Πιο συγκεκριμένα, τα επίπεδα των πιστοποιήσεων που υπάγονται στο 80 Plus, στα 230V, είναι τα εξής:

Κατηγορία	10% Φορτίο	20% Φορτίο	50% Φορτίο	100% Φορτίο
80 Plus	-	80%	80%	80%
80 Plus Bronze	-	85%	88%	85%
80 Plus Silver	-	87%	90%	87%
80 Plus Gold	-	90%	92%	89%
80 Plus Platinum	-	92%	94%	90%
80 Plus Titanium	90%	94%	96%	94%

Με βάση τα παραπάνω, είναι απαραίτητο να βεβαιωνόμαστε ότι το τροφοδοτικό που έχουμε επιλέξει, φέρει τουλάχιστον την ένδειξη 80 Plus. Ένα μέσο gaming σύστημα καλό είναι να έχει 80 Plus Bronze με 80 Plus Gold τροφοδοτικό, ενώ για πιο ενεργοβόρα συστήματα, συνίσταται τουλάχιστον 80 Plus Gold τροφοδοτικό.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Η ένδειξη αποδοτικότητας του τροφοδοτικού, λανθασμένα είναι συνυφασμένη με την ... ποιότητα Κατασκευής.

Συνηθίζουμε να λέμε στους TechLads πως:

«Ένα ποιοτικό τροφοδοτικό είναι και ένα αποδοτικό τροφοδοτικό, όμως ένα αποδοτικό τροφοδοτικό, δεν είναι απαραίτητα και ποιοτικό! »

Η ποιότητα κατασκευής του τροφοδοτικού, είναι το Α και το Ω. Είναι αυτό που καθορίζει το εάν θα ψηθεί το σύστημά μας, κατά την διάρκεια μίας υπέρτασης/υπότασης, το πόσα χρόνια θα αντέξει, όπως και το αν κατά την καταστροφή του, θα πάρει μαζί κάποιο από τα κομμάτια που είναι συνδεδεμένα πάνω του.

Δυστυχώς η ποιότητα κατασκευής δεν είναι μετρήσιμη, ούτε μπορεί να την καταλάβει κάποιος που δεν έχει εμπειρία πάνω στα ηλεκτρονικά ισχύος. Υπάρχουν όμως τρόποι για να βρούμε αν το τροφοδοτικό που κοιτάμε είναι ποιοτικό και είναι οι εξής:

Να βρούμε κάποιο review πάνω στο τροφοδοτικό που μας ενδιαφέρει.
Να κοιτάξουμε το tier list που υπάρχει στο linustechtips.com, στο οποίο γράφουν μεγάλα ονόματα στον χώρο των τροφοδοτικών.
Να ρωτήσουμε σε κάποιο forum άτομα που γνωρίζουν, όπως στον Discord Community Server μας.

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

PSU List

Ψύξη Επεξεργαστή (CPU Cooler)

Είναι πολύ πιθανό η stock ψύκτρα του CPU μας να είναι θορυβώδης και να ανεβάζει θερμοκρασίες το CPU, να θέλουμε να κάνουμε overclock ή απλώς το CPU μας να μην έχει καν stock cooler! Η μόνη λύση σε αυτά τα προβλήματα, είναι να στραφούμε σε κάποια ψύκτρα τρίτου κατασκευαστή.

Μας δίνονται δύο κατηγορίες από τις οποίες μπορούμε να επιλέξουμε:

Αεροψύξεις (Air Coolers)

Είναι οι φθηνότερες και συνήθως οι πιο ήσυχες ψύκτρες που μπορούμε να βρούμε. Το εύρος τιμής τους ξεκινάει από 15-20€ και φτάνει έως τα 100€. Συνήθως αντέχουν για πολλά χρόνια, έως και δεκαετίες, με το μόνο που μπορεί να χαλάσει να είναι ο ανεμιστήρας, ο οποίος αντικαθίσταται με ευκολία.

Υδροψύξεις (Water Coolers)

Είναι πιο ακριβές από τις αεροψύξεις, περισσότερο αποδοτικές και συνήθως πιο θορυβώδεις. Ξεκινούν από τα 40€ και μπορούν να φτάσουν τα 300€. Αντέχουν για αρκετά χρόνια, με μερικές πιθανότητες να χαλάσει η αντλία μετά από την 6ετία. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα για διαρροές, με καταστροφικές συνέπειες.

Από άποψη επιδόσεων, οι υδροψύξεις είναι ανώτερες, όμως αρκετές φορές δεν είναι συμφέρουσα η αγορά τους. Με λιγότερα χρήματα κάποιος μπορεί να προμηθευτεί αντίστοιχη αερόψυξη, με πολύ μικρές διαφορές στις επιδόσεις, λιγότερο θόρυβο και μικρότερο ρίσκο, σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Από την άλλη, οι υδροψύξεις προσφέρουν ένα καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα και καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο.

Τι πρέπει να προσέχουμε;

Ό,τι είδους ψύκτρα και να επιλέξουμε, είναι σημαντικό να είναι ικανή να ψύξει επαρκώς το CPU μας. Καλό είναι να παίρνουμε ψύκτρες οι οποίες αντέχουν αρκετά παραπάνω από το αναγραφόμενο TDP του επεξεργαστή.

Είναι επίσης σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι η ψύκτρα που θέλουμε, είναι συμβατή με το socket της μητρικής μας.

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

CPU Air Coolers

AIO CPU Coolers.

Κουτί (PC Case)

Το να έχουμε ένα σύστημα χυμένο πάνω στο γραφείο, μπορεί να είναι λειτουργικό μεν, αλλά σίγουρα όχι πρακτικό. Χρειάζεται λοιπόν και το συστηματάκι μας το «σπίτι» του!

Η επιλογή του σωστού κουτιού, εξαρτάται από τρεις παράγοντες:

Χώρος

Ένα κουτί πρέπει να χωράει μέσα τα κομμάτια μας, πράγμα αυτονόητο. Είναι υποχρεωτικό λοιπόν, να βεβαιωθούμε πως το κουτί που θα πάρουμε είναι το σωστό μέγεθος για την μητρική μας, έχει αρκετό χώρο για να εγκατασταθεί η κάρτα γραφικών που έχουμε επιλέξει, να υπάρχουν επαρκείς θέσεις για όλους μας τους δίσκους, ενώ παράλληλα να επιτρέπει την εγκατάσταση μέσων ψύξης που ίσως να θέλουμε να προσθέσουμε.

Υπάρχουν τέσσερα μεγέθη κουτιών:

Full Tower

Τα μεγαλύτερα κουτιά της αγοράς. Προσφέρουν την μεγαλύτερη επεκτασιμότητα, είναι τρομερά ευρύχωρα, ακριβά και ογκώδη! Προσφέρουν επίσης το καλύτερο δυνατό airflow και συνιστώνται για άτομα που θέλουν να ασχοληθούν με custom water-cooling.

Midi Tower

Τα μέσα κουτιά (στην κυριολεξία), τα οποία είναι και τα πιο δημοφιλή και κατά συνέπεια τα πιο κοινά. Αρκετά ευρύχωρα, χωράνε εύκολα κάθε συστηματάκι που θα θέλαμε να βάλουμε, προσφέρουν επαρκή επεκτασιμότητα, είναι σε πιο προσιτές τιμές και παράλληλα είναι σε διαχειρίσιμο όγκο. Πιθανότατα σε κάτι τέτοιο θα κινηθείτε.

Mini Tower

Μικρά κουτιά, τα οποία στοχεύουν σε mATX συστήματα. Περιορισμένος χώρος και επεκτασιμότητα, χαμηλές τιμές συνήθως, όμως είναι πολύ πιο εύκολα στην μεταφορά και με μικρότερο αποτύπωμα πάνω στο γραφείο. Δεν φημίζονται ιδιαίτερα για το airflow τους.

Micro Tower

Η μόνη επιλογή για Mini-ITX συστήματα. Λιλιπούτεια κουτιά, τα οποία ίσα που χωράνε τα κομμάτια που θα τους βάλουμε, με τα αντίστοιχα μειονεκτήματα. Μια τρομερά καλή επιλογή για κάποιον που θέλει ένα PC το οποίο μεταφέρει συχνά.

Ροή Αέρα (Airflow)

Το σωστό airflow, είναι το παν για ένα σύστημα. Εάν η ροή αέρα δεν είναι επαρκής, τότε είναι πιθανό να συναντήσουμε θέματα υπερθέρμανσης. Καλό είναι να προτιμώνται κουτιά με διάτρητα (mesh) front panel και αρκετές θέσεις για ανεμιστήρες, μιας και τα κουτιά που έχουν μέταλλο ή γυαλί στο μπροστινό πάνελ, αρκετές φορές δεν επιτρέπουν αρκετό αέρα να περάσει από τις χαραμάδες που αφήνουν.

Για συγκριτικά ανάμεσα σε κουτιά, όσον αφορά το airflow, προτείνουμε το κανάλι των Gamers Nexus.

Παράλληλα με το airflow όμως, έρχεται και το θέμα της σκόνης. Όσο μεγαλύτερες οι οπές για να μπαίνει ο αέρας και όσο περισσότερος αέρας εισέρχεται, τόσο αυξάνεται και η σκόνη που εισχωρεί στο σύστημά μας. Είναι σημαντικό λοιπόν, να βεβαιωθούμε ότι το κουτί μας προσφέρει αρκετά φίλτρα, τα οποία είναι και εύκολα να καθαριστούν.

Εμφάνιση

Ας είμαστε ρεαλιστές, πέραν του πρακτικού ζητήματος, ο καθένας μας θα ήθελε κάτι καλαίσθητο πάνω στο γραφείο του. Η εμφάνιση λοιπόν, έστω και ως υποκειμενικό κριτήριο, παραμένει ένα από τα πιο σημαντικά κριτήρια.

Extra Tip:

Δώστε προσοχή στον τύπο του RGB φωτισμού, αν το κουτί που επιλέξετε προσφέρει κάτι τέτοιο. Είναι απαραίτητο να ταιριάζει με τους RGB connectors που έχει η μητρική σας για να λειτουργήσει!

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

Ανεμιστήρες Κουτιού (Case Fans)

Αρκετές φορές τα κουτιά δεν προσφέρουν αρκετούς προεγκατεστημένους ανεμιστήρες, ή οι ανεμιστήρες που δίνουν είναι αρκετά κακής ποιότητας. Ακόμα, μπορεί να θέλουμε να γεμίσουμε το κουτί μας με RGB ή να πάρουμε τις απόλυτες επιδόσεις σε airflow, με τον μικρότερο δυνατό θόρυβο. Το να αγοράσει κάποιος έξτρα ανεμιστήρες για το κουτί του, αποτελεί μια λύση για όλα αυτά!

Οι ανεμιστήρες, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

Static Pressure

Ονομάζονται οι ανεμιστήρες οι οποίοι είναι ειδικά φτιαγμένοι έτσι ώστε να μεγιστοποιούν την στατική πίεση, για να περνάνε περισσότερο αέρα μέσα από εμπόδια. Αποτελεί ιδανική επιλογή αν το κουτί μας έχει φίλτρα σκόνης, ή χρησιμοποιούμε κάποια υδρόψυξη και θέλουμε να συμπληρώσουμε ανεμιστήρες στο ψυγείο.

Airflow

Είναι οι ανεμιστήρες οι οποίοι στοχεύουν κυρίως στο μέγιστο airflow, όμως με περιορισμένη στατική πίεση. Έχουν χειρότερες επιδόσεις σε σχέση με τους static pressure αν υπάρχουν εμπόδια, όμως αν είναι ανεμπόδιστοι προσφέρουν αρκετά καλύτερο airflow.

Όπως είναι εμφανές, η επιλογή μεταξύ κατηγορίας ανεμιστήρα δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη, όμως υπάρχουν πολλά είδη ανεμιστήρα, όσον αφορά την κατασκευή τους και το ρουλεμάν τους. Συγκεκριμένα:

Sleeve Bearing

Οι Sleeve Bearing ανεμιστήρες είναι οι φθηνότεροι της αγοράς. Έχουν την χειρότερη ποιότητα κατασκευής από όλους τους υπόλοιπους τύπους και τείνουν να χαλάνε μετά από μερικά χρόνια χρήσης.

Το ρουλεμάν τους χρησιμοποιεί γράσο ή αντίστοιχα λιπαντικά, το οποίο σιγά σιγά εξατμίζεται, με αποτέλεσμα οι ανεμιστήρες αυτού του τύπου να παράγουν ήχους υψηλής συχνότητας, σαν τσίριγμα κατά το τέλος της ζωής τους.

Δεν τους αρέσουν οι υψηλές θερμοκρασίες (60-70C), μιας και δημιουργούν θέματα στο λιπαντικό, όπως επίσης συνιστάται να εγκαθίστανται μόνο σε κάθετη θέση.

Ball Bearing

Οι Ball Bearing ανεμιστήρες έχουν το κλασικό ρουλεμάν με τις μπίλιες. Είναι αρκετά πιο ανθεκτικοί από τους Sleeve Bearing, όμως τείνουν να είναι ελάχιστα πιο θορυβώδεις. Επίσης μπορούν να εγκατασταθούν σε όποια θέση θέλουμε χωρίς θέμα.

Αντέχουν σε πιο υψηλές θερμοκρασίες και πριν τον θάνατό τους αρχίζουν να γίνονται πιο θορυβώδεις. Συνήθως είναι λίγο πιο ακριβοί σε σχέση με τους sleeve bearing και αξίζουν τα έξτρα χρήματα.

Fluid Dynamic Bearing

Από τους καλύτερους ανεμιστήρες που υπάρχουν στην αγορά, όμως οι τιμές τους είναι ελαφρώς τσιμπημένες. Το ρουλεμάν τους χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο υγρό, το οποίο παράγει ελάχιστο θόρυβο.

Η αντοχή τους ανέρχεται σε δεκαετίες, ενώ δεν υπάρχει διαφορά στον θόρυβο που παράγουν όσο περνάει ο καιρός και αυξάνεται η φθορά.

Mag Lev (Magnetic Levitation)

Οι Mag Lev ανεμιστήρες είναι η πιο σύγχρονη τεχνολογία στον χώρο των ανεμιστήρων και είναι η πιο ακριβή επιλογή που υπάρχει. Χρησιμοποιούν μαγνήτες έτσι ώστε ο ρότορας να μην έχει καθόλου επαφή με τον στάτη, αλλά να αιωρείται ελαφρώς πάνω από αυτόν.

Διαθέτουν παρόμοια χαρακτηριστικά με τους Fluid Dynamic Bearing, όμως καλύτερα σε κάθε τομέα.

Μερικές αξιόλογες προτάσεις:

Προτάσεις PC Builds.

Βασικό Entry Level PC

Είναι η πρώτη και πιο φτηνή μας σύνθεση. Εκτελεί άριστα χρέη HTPC και PC γραφείου, με M.2 SSD για γρήγορη ανταπόκριση και με τον Pentium Gold G6405 να μπορεί να αντέξει κάθε ελαφριά εργασία. Η iGPU του μπορεί να κάνει decode μέχρι 4K60 HDR video, όπως και να κάνει πολύ ελαφρύ gaming με παιχνίδια τύπου LoL.

Βαριά Χρήση Γραφείου

Είναι η δεύτερη σύνθεσή μας, η οποία προορίζεται για βαριές εργασίες γραφείου. Αποδίδει άριστα ακόμα και στις πιο δύσκολες συνθήκες, με M.2 SSD για γρήγορη ανταπόκριση, ενώ ο i3 10105 με τα 8 threads του δεν θα κολλήσει πουθενά για την επόμενη δεκαετία. Η iGPU του, μπορεί να εκτελέσει βασικό encoding/decoding όπως και να τρέξει κάποια πολύ ελαφρά παιχνίδια.

Gaming Entrly Level PC

Το πρώτο gaming oriented σύστημά μας, το οποίο προορίζεται για 720p ή πολύ ελαφρύ 1080p Gaming. O i3 10105F είναι ένας CPU με τρομερά χαμηλή τιμή, αλλά μεγάλη δύναμη, που με την GT 1030 της ASUS μπορεί να σηκώσει αρκετούς τίτλους στα 720p με 1080p, σε χαμηλά γραφικά και αξιοπρεπή FPS. Λόγω τροφοδοτικού και κουτιού, είναι μια πάρα πολύ καλή επιλογή για κάποιον που θέλει μια σωστή βάση για μετέπειτα αναβάθμιση!

1080p E-sports Gaming PC

Αποτελεί το δεύτερο gaming oriented σύστημά μας, το οποίο προορίζεται για ελαφρύ 1080p Gaming. O R5 5600G είναι ένας CPU με ενσωματωμένα γραφικά, που μπορεί να σηκώσει τα πάντα. Με δυνατότητα προσθήκης έως και RTX 3070 (η οποία ελπίζουμε να μπει αρκετά σύντομα), το εν λόγω σύστημα είναι μια τρομερά καλή βάση για μελλοντική αναβάθμιση! Τέλος, για κουτί προτιμήθηκε το Cougar MX410 Mesh-G, που είναι ιδανικό για το μέγεθος αυτού του συστήματος.

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Η μητρική πιθανόν να χρειαστεί BIOS UPDATE για να υποστηρίξει τον συγκεκριμένο CPU!

Mid-Range 1080p Gaming PC

Είναι το δεύτερο gaming oriented σύστημά μας, το οποίο προορίζεται για πιο βαρύ 1080p Gaming σε Medium γραφικά. Έχει καλύτερες επιδόσεις σε γραφικά, λόγω της GTX 1650, όμως ο επεξεργαστής είναι λίγο κατώτερος του 5600G. Αποτελεί ένα συστηματάκι ιδανικό για φοιτητές, που θέλουν να παίζουν μερικά παιχνίδια με καλύτερα settings εξ αρχής, χωρίς να χρειάζονται άμεση αναβάθμιση, έχοντας όμως την ευελιξία να μπει στο μέλλον κάτι καλύτερο.

High-End 1080p Gaming PC

Το απόλυτο 1080p Gaming σύστημα! Ο i5 11400F είναι ένας ικανότατος CPU για να σηκώσει ακόμα και RTX 3070, συνδυασμένος με την ποιοτική Z490 A-Pro της MSI και 16GB Crucial Ballistix στα 3600MHz. Κύρια χαρακτηριστικά του συστήματος είναι η RTX 2060 που περιλαμβάνει, όπως και το πολύ ποιοτικό τροφοδοτικό αλλά και το 1TB SSD storage!

Entry Level 1440p Gaming PC

H βάση για όποιον θέλει να μπει στον χώρο του 1440p Gaming! Τροφοδοτικό και storage παραμένουν τα ίδια, με το CPU να αναβαθμίζεται στον αρκετά δυνατότερο και ξεκλείδωτο i5 11600K, παρέα με μια ποιοτική Z590 μητρική. Η RX 6600XT θα σηκώσει άνετα όλους τους τίτλους που επιθυμούμε στην ανάλυση που στοχεύουμε, ενώ λόγω αναβάθμισης κουτιού στο τρομερό Pure Base 500DX της BeQuiet, δόθηκε και αρκετή έμφαση στην εμφάνιση.

Mid-Range 1440p Gaming PC

Βασίζεται στο προηγούμενο σύστημα, με μία γερή αναβάθμιση στην κάρτα γραφικών, την ψύξη του επεξεργαστή αλλά και στο τροφοδοτικό! Η 3060 Ti πέρα από τις αυξημένες επιδόσεις σε σχέση με την RX 6600XT, μας δίνει και την ικανότητα ενεργοποίησης RTX, εάν επιθυμούμε να τεστάρουμε αυτήν την νέα τεχνολογία σε μερικούς επιλεγμένους τίτλους!

High-End 1440p Gaming PC

Η «χιονάτη» μας, όπως μας αρέσει να αναφερόμαστε σε αυτό το white theme PC Build. Πρωταγωνιστής ο i5 12600K της Intel, ο βασιλιάς του Gaming, συνδυασμένος με 32GB DDR4 3600MHz μνήμης από την Crucial και μία από τις καλύτερες Z690 για τα λεφτά της. Ένας συνδυασμός που μαζί με την φαντασμαγορική RTX 3070 Ti Vision OC της Gigabyte θα αποδίδει σταθερά για χρόνια, κοσμώντας φυσικά το Pure Base 500DX!

ΠΡΟΣΟΧΗ!

Υπάρχει η περίπτωση να χρειαστείτε νέο CPU bracket από την Corsair, αν η υδρόψυξή σας δεν είναι μοντέλο παραγωγής Νοεμβρίου.

Επίσης όλα τα κομμάτια υπάρχουν και σε μαύρη έκδοση (πλην της μητρικής), αν δεν σας αρέσει το άσπρο θεματικό.

DESKTOP PC

Βρες στο BestPrice.gr

Διάφορα Ψύξης Υδρόψυξη SSD HDD Case Fans Κάρτες Γραφικών Μητρικές Κάρτες RAM Τροφοδοτικά Υπολογιστών Κουτιά Υπολογιστών CPU Desktop PC Ανεμιστήρες

-39%